Theraplay is gebaseerd op de natuurlijke interactiepatronen die in een gezonde ouder-kind relatie meestal als vanzelf ontstaan. Echter, niet bij alle kinderen en niet in alle ouder-kind relaties is dat het geval en daar kunnen allerlei redenen voor zijn. Niet zozeer die redenen, maar vooral de huidige (gedrags)problemen zijn vaak de aanleiding om een Theraplay behandeling in te zetten.
Uitgangspunt van Theraplay is dat de ouder-kind relatie van groot belang is voor een gezonde ontwikkeling. Theraplay helpt daarbij en richt zich op 4 essentiële kenmerken in de ouder-kind relatie: Structuur, Betrokkenheid, Verzorging en Uitdaging. Omdat voor een kind spel het middel is om zich uiten, gevoelens te delen en contact te maken wordt dit gebruikt om het onderlinge contact te verbeteren en meer invloed uit te kunnen oefenen op het gedrag van het kind. Kenmerkend voor Theraplay is dat de ouder volledig betrokken wordt bij de behandeling. Samen met ouder en kind probeert de therapeut te ontdekken wat er niet goed gaat in de ontwikkeling van het kind en hoe je als ouder daarbij ingezet kan worden om hierin verbetering te brengen.